Restauratie van de kerk Restauratie van de kerk

Het grootste deel van de 19e eeuw is maar een klein gedeelte van het kerkgebouw voor de Eredienst in gebruik geweest, namelijk alleen het koor. De zuider- en noordertransepten zijn hiervan afgesloten.
Als in 1825 de gemeenteschool wegens bouwvalligheid wordt afgebroken, gaat men een nieuw schoollokaal aanleggen in de zuidelijke transeptarm. Door de groei van de bevolking na 1870 wordt de ruimte in de school te klein.
In 1872 wordt de bouw van een nieuwe school aanbesteed. De ruimte die in de kerk vrijkomt, blijft nog een aantal jaren ter beschikking van de burgerlijke gemeente, nu als ‘ziekenhuis’. In het noordelijk deel van het transept bevond zich de bergplaats van de brandspuit en de overige blusmiddelen.
Ook was er in die periode een ruimte afgescheiden die was ingericht als gemeentegevangenis, tijdelijke opbergplaats voor te baldadige en dronken lieden, die zich al te veel hadden misdragen. Een verre van ideale situatie, want het kwam meerdere malen voor dat de dominee zijn preek moest onderbreken wegens het lawaai dat uit de gevangenis in de kerk doordrong.
De bevolkingsgroei die veroorzaakt dat het schoollokaal te klein wordt, is ook de reden dat de ruimte voor de Eredienst moet worden aangepast.
Op 8 maart 1886 wordt dit aanbesteed. Inwendig wordt het koor met het transept tot een ruimte samengevoegd. De oude kerkbanken worden afgebroken en nieuwe kerkbanken (met 517 zitplaatsen) komen ervoor in de plaats. Ook wordt de kansel (preekstoel) verplaatst naar de westzijde van de kerk. Er moet een nieuw raam worden geplaatst en veel stukadoor- en pleisterwerk worden uitgevoerd. De inwijding van de gerestaureerde en vergrote kerk vond plaats op 30 april 1888. Voor het eerst werd, ook in dat jaar op zondag 30 september een orgel in gebruik genomen. Meer informatie over de orgels in de kerk kunt u hier lezen. Een indrukwekkend aanzien leverde het hemelsblauw geschilderde gewelf, waarop "constig gemaald" waren zon, maan en sterren, omgeven door een gouden glans.

terug